Piet Zwetsloot was ‘een hele best vent’

Als Siem van Tol van iemand zei dat ‘het een hele beste vent’ was, betekende dat twee dingen: hij was een betrouwbare handelaar en Siem kende hem al heel lang, meestal via zijn vader eigenlijk.

Siems vader Jaap en Piet Zwetsloot waren van dezelfde generatie, beiden geboren Hoogmadenaars. Piet belandde in de veehandel en bouwde een goede naam op bij de boeren in Hoogmade voor wie hij handel dreef. Bij Siem kon hij dus niet stuk.

Jaarboekje

In het Leids jaarboekje van 1952 wordt hij trouwens uitgebreid geprezen vanwege zijn dienstbaarheid voor de gemeenschap en zijn integriteit. Het artikel naar aanleiding van zijn dood is van de hand van A. J. Sormani, Hoogmades correspondent van Oud Leiden, maar vooral bekend als rentmeester van de Heerlijkheid Hoogmade waaraan veel boeren pachtplichtig waren. Ook Siems vader betaalde jaren pacht voor grond en erf van de boerderij aan de Vissersweg 14. Hij kocht het midden in de Tweede Wereldoorlog (1943).

Piet Zwetsloot Foto Jacobsladder, orgaan van historische vereniging ‘Otto Cornelis van Hemessen’, 2011.

Verongelukt

Sormani in het Leids Jaarboekje van 1952: ,,Op 17 september 1951 overleed de heer P.L. Zwetsloot, wonende te Hoogmade, in de leeftijd van 62 jaren. In zijn auto op weg naar de Maandagse veemarkt te Amsterdam velde de dood dit werkzame leven in een enkel ogenblik. De heer Zwetsloot, op 28 December 1888 te Hoogmade geboren, heeft zijn hele leven daar gewoond. Van 1918 af in de handel, speciaal in varkens, ging hij later, toen hij veel landbezit had verworven, zich meer met vetweiden bezig houden. Daarnaast behoorde de melkerij tot zijn bedrijf. In 1925 huwde hij mej. A.M. Straathof. Al spoedig verwierf hij zich een naam als een der ‘uitnemendste’ kenners van vee en als zodanig gold hij tot ver over de grens zijner provincie, doch daarnaast wist ieder, die met hem handelde of verkeerde, te getuigen van zijn onkreukbaarheid en eerlijkheid. Al deze hoedanigheden maakten dat hij Voorzitter werd van de L.T.B., afdeling Hoogmade, lid der commissie voor de klassificatie van slachtvee voor het bedrijfschap voor vee en vlees, en lid der commissie voor slachtvee van de Vebo.

Hoogheemraad

Piet Zwetsloot werd geleidelijk een man van gezag in het maatschappelijk leven van zijn streek en hij was nog jong, toen hij lid en penningmeester werd van het kerkbestuur der parochie van H. Maria Geboorte te Hoogmade. Toen, nu ongeveer 20 jaren geleden, de katholieke kerk aldaar wegens verzakking moest worden gesloopt en een nieuwe kerk moest worden gebouwd, was het deze jongste der kerkmeesters, die leiding gaf, toezicht hield en de financiën der zwaar belaste parochie op uitnemende wijze regelde.

In het openbare leven vervulde hij verder een rol door zijn lidmaatschap van de tijdelijke gemeenteraad na de bevrijding, doch zijn voornaamste openbare werkzaamheid ligt op het gebied van de waterschappen. In 1940 gekozen als hoofdingeland van het hoogheemraadschap van Rijnland, bleek reeds in 1946 een zo groot vertrouwen in zijn bekwaamheden dat hij werd benoemd tot hoogheemraad, een ambt dat hij met de grootste nauwgezetheid tot zijn dood vervulde. Hij bleek in dit ambt volkomen op zijn plaats: zijn helder verstand, kalm overleg en zijn gave menselijkheid doen het begrijpen dat zijn plotseling heengaan in Rijnlands bestuur met grote verslagenheid werd vernomen. Hoe groot de deelneming was van de bevolking in zijn streek, bleek bij de begrafenisplechtigheid. Daar waren ook velen bij, die hij in de oorlog liefderijk had geholpen. Ook zij zullen Piet Zwetsloot met eerbied blijven gedenken.” Overigens reed Piet Zwetsloot al begin jaren dertig auto, tamelijk uniek op het dorp, hoewel een enkele succesvolle boer ook al in het bezit was van zo’n vervoermiddel.

Ome Piet

Piet Zwetsloot ‘kruist’ ook nog op een andere manier mijn familie. Hij trouwt mijn tante Sjaan, oudere zus van mijn tweede vader Dirk Straathof. Kennelijk kunnen zij geen kinderen krijgen, maar tante Marie Hoogenboom-Straathof, de oudste zus van Dirk, staat een kind af, dat al vernoemd was naar tante Sjaan. Die groeit op in de woning die Piet Zwetsloot liet bouwen aan de Van Klaverweijdeweg 4 in Hoogmade. Het huis is gebouwd in 1924, vlak voordat Piet en Sjaan met elkaar trouwden. Het was voor Hoogmadese begrippen een ruime woning van (uiteindelijk) 150 vierkante meter woonruimte.

Van Klaverweijdeweg 4, thans (voorjaar 2017) te koop voor bijna een miljoen euro, inclusief land en opstallen (foto Google).

Nadat Piet in 1951 verongelukte, kreeg tante Sjaan later kennis aan een nieuwe partner. Volgens informatie van Jan Straathof (zoon van Dirk, mijn stiefbroer dus), was dat een slager uit Alphen aan den Rijn die op haar (Piets) centen uit was. Ze trouwden en hij trok in in het huis aan de Van Klaverweijdeweg. Het huwelijk hield niet lang stand, want tante Sjaan werd door haar nieuwe man mishandeld. Het leidde tot een scheiding, met officiële instemming van Rome zelfs, hetgeen voor gelovige katholieke in die tijd belangrijk was. Tante Sjaan bleef nog korte tijd in het huis wonen, ook nog een jaar inwonend bij haar dochter die inmiddels was getrouwd met Huug Zwetsloot (neef van Piet, Huug: geboren 22 november 1922 – overleden 9 juni 2016).

Wat de reden is dat zij vertrekt uit die riante woning, heb ik nooit gehoord. Ze gaat – ik schat dat dat eind jaren vijftig is – samen wonen met haar vrijgezelle broer Jan, die een houten woning ‘huurt’ op het terrein van sloperij Pouw Kraan in Hoogmade. Ome Jan was vele jaren sloper en na zijn pensionering een soort klusjesman bij Pouw Kraan. Hij hield zich later  vooral bezig met het ‘ontspijkeren’ van sloophout dat werd hergebruikt (verkocht), zo herinner ik mij. Ik denk dat een deel van zijn loon werd betaald door goedkoop of gratis wonen, een gezellig klein woninkje herinner ik mij, omdat ik er geregeld kwam om gasbussen te brengen. Mijn ooms en tantes van de Straathof-kant waren buitengemeen aardige, hartelijke en zachtzinnige mensen, net als mijn tweede vader Dirk.

Ooms en tantes

Ome Niek Straathof (1900) x tante Greet, woonden op Zoeterwoude; ome Niek was bij ons bekend vanwege Deense doggen die hij jarenlang hield, en omdat hij ooit een groot geldbedrag had gewonnen in de Staatsloterij;

Tante Marie (1898?) x ??? Hoogenboom, woonde vele jaren in de Van Poelgeestlaan, was ooit de oudste inwoonster van Hoogmade, is 99 geworden; haar zoon Joop bleef in de woning wonen;

Tante Jans (1903? x ??? den Dubbelden, woonde ook in de Van Poelgeestlaan. Den Dubbelden heb ik nooit gekend (mijn moeder trouwde in 1967 met Dirk Straathof, tante Jans was een ’traditionele’ weduwe in oud-makende zwarte kleding;);

Ome Jan, ongetrouwd (1905???)

Tante Sjaan (1902???), getrouwd met Piet Zwetsloot.