Hoogmade: melkboer Niek Zonneveld, een handelaar pur sang

door Piet van der Post

Niek Zonneveld had een winkel aan huis aan de Oude Kerkweg Hier kwamen weleens klanten (soms zelfs voor een kratje bier ’s avonds laat), maar het grootste gedeelte van de verkoop gebeurde met behulp van een daarvoor ingerichte driewielerkar met hulpmotor (begin jaren zestig), waarmee het dorp gevent werd.

Niek Zonneveld na zijn pensionering.

Niek was een opgewekte man, die het niet altijd even serieus nam met de waarheid om ging, en ook iemand die knollen voor citroenen kon verkopen. Wel een harde werker. Er werd weleens gezegd dat als hij in de Jodenbuurt in Amsterdam zou worden gezien, hij er direct uitgeschopt zou worden omdat hij handelaar was die letterlijk alles kon verkopen.

Vele jonge jongens uit Hoogmade hebben voor hem ‘gewerkt’ , zoals ook ondergetekende: de hele zaterdag en in de vakanties ook op doordeweekse dagen, tegen beloning van soms wel een kwartje per dag.

Ik deed dat werk in de periode van 1960 tot 1962: ’s morgens om 7 uur op de fiets met de tassen vol melkproducten om de Boskade noordkant en aan de zuidkant de molens van Jan en Leen van de Pouw Kraan te venten. Dan weer terug naar de winkel en vervolgens de kar inladen en het dorp in. Aardig werk voor een ventje van 11 jaar toen.

Rond 1965 kocht Niek een VW-bus met aanhanger.

In het dorp zat Niek al snel binnen op zijn eerste koffieadres, en ik maar werken. Hij had er vele in het dorp. Sommige mensen wilden flessen melk hebben. Als die op waren, moest er van Niek melk uit de bus in omgespoelde flessen gedaan worden en daarop werd dan een overgehouden dop gedaan met de naam van de dag. Die doppen bleven over van mensen die juist speciaal losse melk wilden hebben, die dan weer uit flessen gegoten werd.

Dan had Niek weer eens een partij eieren gekocht van wel 300 stuks, die werden bij elk huis aangeboden en soms waren ze ’s avonds al op. Ook had hij geregeld flessen sterke drank of sigaretten in de aanbieding, die van de ‘vrachtwagen gevallen’ waren.

Op maandag werden de in het weekend geschreven rekeningen aan de klanten gepresenteerd, soms bedroegen die 12, gulden en werd er 10 gulden betaald. Er werd dan voor de volgende week 2 gulden op het briefje genoteerd. Als de kinderbijslag kwam werd de totale rekening betaald. Als er ergens een baby’tje geboren was, kreeg de moeder 1/8 liter slagroom, de slager gaf dan soms een klein biefstukje.

Na het venten in het dorp, gingen we terug naar de winkel om alles weer uit te laden. Soms had hij ’s middags nog een ‘klusje’. Dat was bijvoorbeeld ergens bij een boer een doodgeboren kalfje of lammetje ophalen. Dat werd dan geslacht. Van de kalfjes kreeg ik soms wat mee voor thuis. Ik wist dat het illegaal was, maar zo ging het nou eenmaal.

We waren eens bezig met een kalfje slachten toen er ineens een grote schaduw voor het matglazen raam verscheen. De deur ging open en daar stond Pirovano, de toenmalige dorpsagent. Ik dacht: nu zijn we erbij. Maar nee hoor, de agent kreeg ook met wat mooie stukjes vlees mee  naar huis. Het slachtafval en de gestroopte lammetjes was voer voor de varkens.

Niek was ook nog keuterboertje. Hij had wat weiland op de plek van wat nu het tweede voetbalveld en het trainingsveld is, en ook nog in de Rode polder. Daar ging hij dan elke dag nog melken. Misschien werd de melk de andere dag wel weer verkocht?

In het midden van de jaren zestig werd de motorkar ingewisseld voor een VW-bus met aanhanger. Later moest hij met het melk venten stoppen. Hij kon niet tegen de opkomende supermarkten in Hoogmade en daarbuiten. Veel Hoogmadenaren gingen hun boodschappen buiten het dorp doen.

Niek is later naar Friesland verhuisd, waar de roots van zijn vrouw lagen. Ik heb vernomen van een familielid van hem dat hij daar in het bejaardenhuis nog bloemen heeft gevent. Handel; hij kon het gewoon niet laten. Hij is op 84- jarige leeftijd overleden.

Niek Zonneveld was een markant dorpsfiguur.

(met dank aan familie Zonneveld en aan Piet van der Ing voor beschikbaar stellen foto’s)