Goddank, koning Willem gaat op zijn vader lijken

Ik heb me weer mateloos geërgerd aan de overmatige publiciteit rondom de 50ste verjaardag van de koning. Mijn indruk is zo langzamerhand dat de NOS en De Telegraaf de grote pr-machines van het koningshuis zijn; wat een kritiekloze mateloosheid.

Inderdaad, ik heb helemaal niks met ‘ons’ koningshuis of met welk geslacht ook dat bij geboorte automatische erfelijke rechten krijgt en verheven wordt boven de goegemeente. Niks socialistisch (links) hoor, gewoon gezond individueel denken. Buigen voor een vorst, wat een onzin. Respect moet je verwerven, en bij mij lukt dat niet met volkspelletjes, handelsdelegatie en bedrijfsopeningen.

Minder volksspelen

Een tijdje terug was het adagium dat ‘onze’ nieuwe vorst een ander feest wilde, minder volkspelen en klompendansen. Het lijkt er op dat juist NOS (Journaal) en De Telegraaf er een sport van maken om juist die oude folklore in beeld te brengen. En dat ‘nieuwsitem’ in het Journaal duurde ook zo lang. Ik schat wel tien minuten. Het leek er op dat de hoofdredacteur had bevolen dat de 50ste verjaardag nog breder moest worden uitgemeten met nog meer fantasieloosheid.

Volgens de statistieken doet Willem het goed, is zelfs redelijk populair. Het enige dat mij milder stemde is dat ik nu merk – op basis van het door alle media inmiddels geëxploiteerde en afgestruinde interview met Wilfried de Jong – dat Willems karakter reliëf heeft gekregen, enige diepgang. Ik herkende zijn vader Claus er een beetje in, die zachtzinnige en beschaafde Duitser over wie in 1966 nog zoveel maatschappelijke ophef ontstond. Het heeft wel even geduurd voordat Willem een menselijke maat kreeg, vast en zeker ook onder invloed van zijn vrouw.

In de jaren tot ongeveer zijn veertigste zag ik vooral karaktertrekken van zijn egoïstisch en inhalige opa, die voor de meeste mensen nauwelijks respect had (nul empathie), en vooral niet voor zijn eigen vrouw. Een schuinsmarcheerder die loog en bedroog, een failliete luiwammes die familie en staat belazerde in onder meer de zogeheten Lockheed-affaire. Wat een mispunt was dat! En Juliana was – aan de andere kant – een ontzettend naïeve, wat wereldvreemde maar lieve vrouw die je kon belazeren waar ze bij zat. Heel anders dan de elitaire ijspegel Beatrix, die heel lang een Leidse ‘elle’ (vrouwelijk lid van het studentenkorps) bleef die geaffecteerd bleef spreken toen dat in onze samenleving al nagenoeg was verdwenen.

Nare trekjes van opa Bernhard

Willem heeft ook van die nare kapitalistische trekjes (net als opa). Dat begint in 2007 toen hij vier percelen kocht op een Mozambikaanse schiereiland. Op een van die percelen wilde hij een droomhuis laten bouwen, door een zelfgekozen architect en aannemer. Hij en Maximá wilden een vakantiehuis op een mooie rustige plek waar privacy gewaarborgd is, maar tegelijkertijd ook een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de lokale bevolking (die kregen een schooltje en waterleiding/riolering).

De motivatie was dat dit idee was ontstaan vanwege ‘hun liefde voor Afrika’. Wat een onzin!Dan ga je dus wonen in dat continent waarvan je zoveel houdt in een voor het volk onbereikbare villa die 24 uur wordt beveiligd en afgeschermd, ergo: een stukje thuis in Afrika!

Amorele mega-kapitalist

Een miljoenenproject dat illustratief is voor amorele mega-kapitalisten die hun plekjes waar dan ook op hun eigen voorwaarden (kapitaal) in de wereld kopen (en lange tijd met medeweten van regering/premier). Zogenaamde goeddoeners (want we helpen toch ook de lokale bevolking) die alle spelregels zelf bepalen.

Willem en Maximá besloten de villa eind 2009 in de verkoop te doen, nadat er ophef over was ontstaan. Het paar had genoeg van de voortdurende publiciteit en de discussies over hun deelname in het vastgoedproject. Vooral in de Tweede Kamer groeide de kritiek. Willem-Alexander had aanvankelijk een aandelenbelang in Machangulo SA. In de zomer van 2009 bracht de prins dat belang onder in de in Nederland gevestigde stichting Administratiekantoor Machangulo, om meer afstand te creëren. Deze stichting is later ontbonden.

Griekenland

Vervolgens was er het verhaal in Griekenland. Voor 4,5 miljoen euro kochten zij in 2012 in Griekenland, zelf betaald, zegt de regering. Ja, want ‘onze’ Willem is graag actief investeerder in onroerend goed, zo heet het. Zo heeft hij een lap grond in Argentinië en investeert hij in het hotel van Máxima’s broer in Argentinië.

De ‘problemen’ in Griekenland ontstonden nadat Willem een nieuw ‘speedbootje’ koopt bij de Friese botenbouwers Wajer & Wajer. Kosten: 7 ton. Dat bedrag betaalde Willem-Alexander uit eigen portemonnee, maar de steiger waaraan de boot in Griekenland kwam te liggen, was voor rekening van de staat. Die betonnen steiger was volgens Rutte een noodzakelijke uitgave voor de beveiliging van de koning en zijn gezin – de steiger was eerst van hout, en dus gevaarlijk – en beveiligingskosten zijn nu eenmaal voor rekening van de staat. Pas na vragen in de Tweede Kamer erkende de premier dat de steiger alleen voor privédoeleinden werd gebruikt en dat Willem zelf moest betalen.

Later dat jaar werd bekend dat het beveiligingshek rondom diezelfde Griekse vakantievilla de Nederlandse belastingbetaler welgeteld 461 duizend euro had gekost. Dat was vooral opmerkelijk omdat uit documenten die RTL Nieuws toentertijd publiceerde, bleek dat de bijna half miljoen euro die aan de Griekse buurvrouw werd overgemaakt ver boven de reële marktwaarde van 35.214 euro lag. Dat kwam doordat de deal met de buurvrouw – een pachtovereenkomst van 30 jaar – via een Griekse advocaat die van minister Opstelten van Justitie de opdracht kreeg de grond koste wat kost binnen te slepen.

Miljardenbedrijf

Ik ben ervan overtuigd dat ‘Oranje’ een miljardenbedrijf is, ook al doet het koningshuis zelf (indertijd vooral via Bernhard, en later ook Rutte) veel moeite die verhalen tegen te spreken. Aankopen ter grootte als die in Afrika en Griekenland (en elders) doe je niet als je ‘maar’ 100 miljoen hebt. Deze aankopen moeten ook ook echt uit ‘eigen zak’ worden betaald, maar met heel veel ondoorzichtigheid weet ik niet wie – bv. Onze grootste Oranjefan premier Rutte of een van de banken – een duit in het zakje zou kunnen hebben gedaan. In dat verband wil ik even in herinnering roepen dat de Tweede Kamer in 1984, na enig gemor, akkoord ging met een speciale financiële regeling voor Willem. De redenering van toenmalig minister-president Ruud Lubbers was als volgt: de aanstaande koning moet onafhankelijk in het leven kunnen staan en dient daartoe over ‘voldoende financiële reserves’ te beschikken.

Waarvan akte!

Ik ken – weliswaar niet persoonlijk – Willem ook nog uit zijn studententijd. Het was een aardige zuipschuit, niet de enige van studentenverniging Minerva trouwens. Als chef van de stadsredactie van het Leidsch Dagblad zijn mij zeker twee keer foto’s van alcoholische escapades van Willem aangeboden. Nee, ze zijn nooit gepubliceerd, omdat mijn hoofdredacteur afspraken had met BVD/RVD dat ‘wij’ de kroonprins met rust zouden laten, ook toen hij zijn auto onder verdachte omstandigheden total-loss reed in Leiden.

Maar gelukkig begint hij dus op zijn vader te lijken! En mag hij dankbaar zijn voor Maximá. Daarover zijn vast alle Nederlanders het eens, toch?

(Dit artikel is mede gebaseerd op artikelen die in de Volkskrant zijn verschenen).