Felle brand in 1921 legt oude Ark in Hoogmade volledig in de as

Rond het middaguur op dinsdag 24 mei 1921 brak brand uit in de oude Ark aan de Kerkstraat in Hoogmade. Het vuur greep zo snel om zich heen dat die pas werd ontdekt toen de vlammen al door het rieten dak sloegen. Waarschijnlijk is de brand ontstaan bij een van de schoorstenen als gevolg waarvan alle 5 rietgedekte woningen en de herberg in korte tijd in vuur en vlam stonden.

Kerkstraat 62, een serie kleine woningen op de plek van het vroegere café Pons dat op de plek werd gebouwd van de oude Ark (5 rietgedekte arbeidershuisjes en een herberg) die in mei 1921 tot de grond toe afbrandde. Foto Google Maps.

Het vuur kon zo snel om zich heen grijpen mede door de sterke noordenwind en door langdurige droogte.

De brandspuit van Hoogmade ‘was spoedig ter plekke en ’tastte dadelijk het vuur aan’, en werd later ‘gesteund door de stoomspuit van Woubrugge’.

Hoewel ‘de dorps-spuit bijna terstond in werking was kon die slechts voorkomen dat de brand oversloeg naar aangrenzende percelen’. Omstreeks half drie was het gevaar geweken.’

‘De muren werden door bewoners en brandweerlieden ‘omvergestooten om ongelukken te voorkomen’.

Van de inboedel van de huizen en herberg van de bewoners  (door de Nieuwe Leidsche Courant aangeduid als arbeiders) G. Verbij, S. v.d. Hing, J.J. Jasperse, W. Hoogenboom en G. van Stein kon weinig worden gered.

‘Van den arbeider G. Verbij ging bijna de geheele inboedel verloren. Niets was verzekerd. Zeker zal ook hier het barmhartige Hoogmade niet achterblijven om den ongelukkige ter hulp te komen’, voegt de Leidsche Courant er in haar berichtgeving nog aan toe.

De inboedel van de andere huizen was onderverzekerd.

De Telegraaf noemt in  zijn berichtgeving J. Jasperse als eigenaar van de herberg.

Overigens voor de jonge Hoogmadenaren: Het gaat hier om de zogenaamde ‘oude Ark’. De ‘nieuwe Ark’, gebouwd circa 1905, afgebroken in 1975, stond aan de andere kant van de weg, (oneven zijde), grofweg tussen Deckers en het vroegere postkantoor.

Bron: De Rijnbode, Nieuwe Leidsche Courant, De Telegraaf  en Leidsche Courant (van 24 en 25 mei 1921)

Café Pons (naar Ponsius van der Eng) rond 1975, vooral populair onder voetballers na sluiting van de kantine, en vaste stek voor arbeiders na gedane arbeid, vooral op vrijdagmiddag. In de jaren negentig gesloopt en ‘vervangen’ door kleine woonden/Kerkstraat 62. Het café/herberg werd circa 1923 gebouwd nadat in mei 1921 een complex van 5 rietgedekte huisjes en herberg tot de grond toe uitbrandde.

Uit de Nieuwe Leidsche Courant van 25 mei 1921.

De katholieke Leidsche Courant van 25 mei 1921.

Commentaar: Het complex woningen met herberg stond parallel aan de Kerkstraat, waarschijnlijk gedeeltelijk op de plek waar later het café annex woonhuis Pons van der Eng is gebouwd (en ook alweer is verdwenen).

In de kranten wordt gerept over een familie ‘J. v.d. Hing’, waarschijnlijk gaat het over ‘Van der Ing’ of ‘Van der Eng’. De namen Van der Ing en Van der Eng, beide voorkomend in  Hoogmade, werden nogal eens door elkaar gehaald. Waarschijnlijk hoorde de journalist ‘v.d. Ing’, noteerde ‘Hing’, een naam die geheel onbekend is in Hoogmade en als Hollandse familienaam helemaal niet bestaat. HvdP, 2021